عادله ارشادی مقدم، پایگاه خبری کرج امروز- قصه آب امروز همین قصه است؛ همه خوب می‌دانند نبض زمین و آب‌های زیرزمینی به شماره افتاده و آسمان بر مردمان رنج دیده این سرزمین بخیل شده، اما تلاش زیادی برای حفظ وضع موجود هم نمی‌کنند؛ گزارش‌هایی که درباره تداوم سال‌های خشکسالی در البرز و دیگر استان‌های کشور منتشر می‌شود، خبر از تاثیرات گسترده بر اقلیم، زیست شهری و اکوسیستم می‌دهد و مردمی که زندگی روزمره آنها به مصرف بی‌رویه آب گره خورده، احتمالأ برای سازگاری با وضع موجود به شدت دچار بحران و سختی می‌شوند.

در نشستی تخصصی که طی روزهای گذشته به همت سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج با حضور مسئولان و متخصصان حوزه آب برگزار شد، سخنرانان به دفعات از چالشی سخن گفتند که آن را «ضعف باور عمومی نسبت به بحران آب» نامگذاری می‌کردند، گرچه نیک می‌دانستند صرفأ این مردم نیستند که نیازمند باور بحران در کشورند، بلکه کسانی باید به این باور برسند که در پروسه تصمیم‌گیری و اثرگذاری دخیل‌اند!

این روزها که همه جا از بارش کم و بحران خشکسالی سخن به میان می‌آید، این روزها که همه کارشناسان و مسئولان از افت بسیار محسوس سطح آب‌های زیرزمینی خبر می‌دهند و «فرونشست زمین» را به عنوان زمینه‌ای برای وقوع رویدادهای بسیار تلخ یادآوری می‌کنند، بی شک همه باید دست در دست دهیم و برای هدفی بزرگ همدل شویم؛ برای نجاتِ محیط زیست، نجاتِ طبیعت و صرفه جویی ملی و اصلاح الگوی مصرف برای گذر از زمستانِ تاریکِ کم بارشی! برای عبور از دوره ی خشکسالی که زمانِ پایانش مشخص نیست.

چه بسا کارشناسان مکرر بیان می‌کنند که مصارف خانگی آنچنان که مصارف کشاورزی می‌تواند به بحران آب در کشور لطمه وارد کند، موثر نیست اما تا زمانی که درک مشترکی از شرایط برای همه اقشار موثر در بحران، از جمله مسئولان وزراتخانه‌های جهاد کشاورزی، نیرو و بخش‌های زیرمجموعه آنان همچون مزرعه‌داران، کشاورزان و در نهایت مردم ایجاد نشود، نمی‌توان به نتیجه موثری دست پیدا کرد.

البته این نکته را نباید فراموش کنیم که زنگ بحران از سال‌ها قبل به صدا درآمده و این روزها در واقع به خود بحران ورود کرده‌ایم و این هماهنگی و انسجام باید بسیار پیش از اینها شکل می‌گرفت اما باز هم می‌توان با مدیریت بهینه شرایط، از شدت بحران کاست.

مردم می‌پرسند: "ما چه کنیم؟ وظیفه ما چیست؟ آنها می‌دانند نباید هنگام استحمام آب زیادی مصرف کنند، می‌دانند شست‌وشوی ماشین با آب آشامیدنی خطای بزرگی‌ست، می‌دانند هنگام شستن ظروف نباید آب را یکسره باز بگذارند، می‌دانند باید لباس‌هایی با حجم مناسب را داخل ماشین لباسشویی بریزند و این وسیله را برای تعداد کمی لباس روشن نکنند، می‌دانند نباید حیاط خانه و فضای جلوی مغازه را با آب آشامیدنی آبپاشی کنند ... بسیاری از آنها رعایت می‌کنند و برخی نه؛ اما به راستی وظیفه مسئولان و تصمیم‌گیران چیست؟"

باید گفت که کشور حدود ۶ سال است در شرایط خشکسالی مستمر قرار دارد؛ شرایط ناترازی آب، امروز در استان نادر است و در ۲۰ سال گذشته حدود ۲۰ میلیارد مترمکعب از حجم آب زیرزمینی از دست رفته است، امسال بارش‌ها در البرز ۹۰ درصد کمتر از میانگین بوده و در حال حاضر تنها ۷.۵ میلیون مترمکعب آب در سد کرج وجود دارد، حتی یک زمستان و بهار پربارش نیز قادر به جبران این کسری نخواهد بود.

آری؛ برای عبور از بحران، لازم است تغییرات جدی در الگوی مصرف، شیوه‌های کشت، مدیریت منابع زیرزمینی و باور عمومی نسبت به ارزش آب ایجاد شود. شایان ذکر است اگر مجموعه دستگاه‌های اجرایی، نهادهای علمی و مردم هم‌صدا نشوند، سال‌های آینده شرایط سخت‌تری پیش‌رو خواهد بود و فرصت برای احیای منابع از دست رفته محدودتر می‌شود.